"iPhone"lar üç dəfə bahalaşa bilər

İstehsalın ABŞ-yə köçürülməsi halında "iPhone" qiyməti təxminən 1 000 dollardan 3.5 min dollara qədər, yəni üç dəfədən çox arta bilər.

Liderxeber.az-ın məlumatına görə, bu barədə "Wedbush Securities"in maliyyə şirkəti qlobal texnologiya tədqiqatları şöbəsinin rəhbəri Den Ayvs CNN-ə bildirib.

Smartfonların istehsalı Asiya ölkələrində həyata keçirilir: Çiplər əsasən Tayvanda istehsal olunur, ekran panelləri Cənubi Koreya şirkətləri tərəfindən təchiz edilir. Bəzi digər komponentlərin istehsalı və "iPhone"ların təxminən 90%-nin son yığılması Çində həyata keçirilir. ABŞ sonuncusu ilə ticarət müharibəsinə başlayıb, hər iki tərəf əhəmiyyətli gömrük rüsumları tətbiq edib (Vaşinqton tərəfindən - 125%, Pekin tərəfindən - 84%).

Ayvs izah edir ki, "Apple" təchizat zəncirini "ABŞ"yə köçürə bilər və elektron cihazların qidalanması üçün kompüter çipləri istehsal edən Qərbi Virciniya və Nyu-Cersi ştatlarındakı zavodlardan istifadə edə bilər. Onun qiymətləndirməsinə görə, şirkətin təchizat zəncirinin yalnız onda birini ABŞ-yə köçürməsi üçün üç il və təxminən 30 milyard dollar tələb olunacaq. Fevral ayında "Apple" elan edib ki, Çindən kənarda istehsalı genişləndirmək səyləri çərçivəsində növbəti dörd il ərzində ABŞ-yə 500 milyard dollar sərmayə qoyacaq.

Bildirilir ki, Trampın andiçmə mərasimindən sonra "Apple", şirkətin təchizat zəncirinə gömrük rüsumlarının təsiri ilə bağlı narahatlıqlar fonunda dəyərinin təxminən 25%-ni itirib. Bu təchizat zənciri Çin və Tayvandan çox asılıdır. Ayvs gömrük rüsumlarının tətbiqini "xüsusilə yüksək texnologiyalar sənayesi üçün iqtisadi Armageddon" adlandırıb.

Ekspertlər "Apple"ın bütün təchizat zəncirinin ABŞ-yə köçürülməsini qeyri-mümkün hesab ediblər, çünki Birləşmiş Ştatlarda Çindəki kimi istehsalat yoxdur və "iPhone"ların bu miqyasda yığılması üçün ixtisaslı işçi qüvvəsi yoxdur. Lakin onlar istehsalın bir hissəsinin, məsələn, Meksika, Kanada və ya Qərbi Avropaya köçürülməsini mümkün hesab ediblər.

Texnologiya sahəsindəki analitiklər gömrük rüsumlarının tətbiqi səbəbindən təchizat zəncirləri əvvəlki kimi qalsa belə, "iPhone" qiymətlərinin artacağı fikrində həmrəydirlər. Belə ki, "Counterpoint Research"in tədqiqat üzrə vitse-prezidenti Nil Şah hesab edir ki, smartfonun qiyməti istehsal olunduğu yerdən asılı olaraq təxminən 30% arta bilər. Nyu-York investisiya bankı "Rosenblatt Securities"in hesablamalarına görə, əgər "Apple" yeni gömrük rüsumları ilə bağlı xərcləri istehlakçıların üzərinə qoymağı qərara alsa, "iPhone"un qiyməti 43% arta bilər.

Qeyd edilir ki, gömrük rüsumları barədə elan edildikdən sonra "iPhone" qiymətlərinin kəskin artması ilə bağlı narahatlıqlar səbəbindən "Apple"ın pərakəndə mağazalarında smartfon almaq istəyənlərdən ibarət növbələr yaranıb.

Bundan əlavə, "Reuters"in məlumatına görə, "Apple" son həftələrdə Çin idxalına ABŞ-nin yüksək tariflərinə qarşı aqressiv strategiya çərçivəsində Hindistandan ABŞ-yə təxminən 1.5 milyon "iPhone"u hava yolu ilə daşıyıb.

Hesabata görə, texnologiya nəhəngi ən vacib bazarlarından birində ehtiyatlarını artırmaq üçün daha geniş səylər çərçivəsində təxminən 600 ton "iPhone" daşımaq üçün hər biri 100 ton tutumlu altı yük təyyarəsi kirayələyib.